Pedagog specjalny planuje, organizuje, prowadzi i modyfikuje działania edukacyjne, terapeutyczne czy też opiekuńcze dla osób ze specjalnymi potrzebami rozwojowymi i edukacyjnymi.
W przedszkolu pedagog specjalny ułatwia dzieciom z orzeczeniami o kształceniu specjalnym (np. z powodu niepełnosprawności) lub trudnościami na tle społeczno-środowiskowym, odnalezienie siebie w grupie, przyswajanie wiedzy, asymilację w warunkach przedszkolnych, akceptację siebie itd.
Zadaniem pedagoga specjalnego jest przede wszystkim diagnozowanie problemów i podejmowanie działań, które dany problem mogą niwelować. W tym często we współpracy np. ze specjalistami pracującymi w przedszkolu, z poradnią psychologiczno-pedagogiczną, nauczycielami, rodziną dziecka i z samym dzieckiem.
Oto kilka wskazówek do pracy w domu z dzieckiem:
Drodzy Rodzice Pamiętajcie!
Dziecko powinno mieć w domu specjalnie przygotowane miejsce do nauki. Najlepiej, gdy może wykonywać ćwiczenia mniej więcej o tej samej porze.
Ważny jest odpoczynek przed przystąpieniem do pracy, gdyż pamięć pracuje wtedy sprawniej.
Pozytywna motywacja
Dziecko pracuje lepiej, gdy motywujesz je do aktywności, regularnie chwaląc za podejmowanie wysiłku a nie za sam efekt końcowy. Mówcie do dziecka jak najczęściej: Cieszy mnie Twoja wytrwałość; Dzisiaj udało Ci się tyle, jutro możesz osiągnąć jeszcze więcej. Przyjemnie jest zobaczyć tak starannie wykonaną pracę. Jesteś bardzo wytrwały.
Oto kilka przykładów zabaw/ćwiczeń z dzieckiem do wykorzystania:
- Opisz - ćwiczenie oprócz pamięci kształtuje umiejętność wypowiadania się. Najpierw pokazujemy dziecku pocztówkę/ilustrację/zdjęcie. Dziecko uważnie przygląda się, a następnie zakrywamy obrazek. Zadaniem dziecka jest opisać to, co widziało, podając przy tym jak najwięcej szczegółów. Inną odmianą ćwiczenia jest odpowiadanie przez dziecko na szczegółowe pytania dotyczące obrazka zadawane przez rodzica.
- Dyktando rysunkowe - dajemy dziecku białą kartkę papieru i kolorowe kredki. Dyktujemy dziecku co ma narysować, np.: w górnym prawym rogu narysuj motyla, na środku kartki narysuj słońce, na dole kartki, po prawej stronie narysuj drzewo itd.(dzieci starsze), Dzieci młodsze - u góry kartki narysuj...., na środku kartki narysuj.... itd.
- Zapamiętaj słowa - ćwiczenie rozwija pamięć słuchową. Czytamy dziecku początkowo trzy, potem pięć w zależności od wieku i możliwości dziecka, gdy widzimy że dziecko sobie świetnie radzi można dokładać kartoniki (rzeczowników), np. dom, auto, lalka itd. Zadaniem dziecka jest wysłuchanie i zapamiętanie wyrazów a następnie odtwarzanie jak największej liczby zapamiętanych słów. Kolejność odtwarzanych wyrazów nie ma znaczenia.
- Kolorowe kredki/patyczki - Układamy przed dzieckiem kredki na stole, na początku trzy, potem utrudniamy zadanie, zwiększając liczbę kredek. Dziecko uważnie przygląda się kredkom, np. minutę lub dwie. Po chwili zakrywamy czymś kredki. Zadaniem dziecka jest ułożenie takiego samego układu kredek (do zabawy mozna użyć dwóch kompletów kredek).
- Figury geometryczne - mogą być wycięte z papieru, analogicznie do zabawy "kolorowe kredki" przeprowadzamy zabawę z figurami geometrycznymi, utrwalając przy tym nazwy i kształty figur.
- Co nie pasuje? Kładziemy przed dzieckiem kartoniki z obrazkami (przedmiotów, warzyw itp) i prosimy, aby głośno powiedziały jakie przedmioty znajudją się na obrazkach z pierwszego rzędu. który z tych obrazków najmniej pasuje do pozostałych i dlaczego? Tak samo kolejne rzędy. (lew - byk - piłka - kot - koń), (fasola - sałata - ziemniak - banan - marchew), (motocykl - samochód - ciężarówka - pociąg), (nietoperz - wróbel - skowronek - orzeł - jastrząb), (buty - bluzka - torebka - kapelusz - spódnica).
- Gdzie jest ta sylaba? - dajemy dziecku kartoniki z wyrazami, mówimy, że wśród wyrazów ukryła się sylaba "da" i prosimy, by dziecko odszukało ją i otoczyło pętlą (pogoda - wygoda - baba - zabawa - dzida - ryba - pada - wada - żaba - choroba - woda - kłoda - moda - ruda - zguba - nuda) - ćwiczenie dla starszych dzieci.